Sytuacja bezrobotnych inwalidów jest ciężka ze względu na niewielką ilość miejsc pracy przeznaczonych dla nich. Zwolnieni z zakładów pracy mają niewielkie szanse na ponowne uzyskanie zatrudnienia, ponieważ zakłady pracy niechętnie przyjmują do pracy osoby niepełnosprawne, gdyż wiąże się to niejednokrotnie z potrzebą stworzenia im szczególnych warunków pracy, wymagających dodatkowych nakładów finansowych.
Główne założenia polityki zatrudnienia w stosunku do osób niepełnosprawnych powinny sprowadzać się do:
1/ rozszerzenia działań mających na celu „ usprawnienie ’’ tej grupy osób poprzez rehabilitację, szkolenia, przekwalifikowywanie oraz przystosowywanie stanowisk pracy,
2/ zwiększania skuteczności zatrudnienia osób niepełnosprawnych na rynku pracy ; sprzyjać temu będą przepisy ustawy o rehabilitacji zawodowej i zatrudnieniu osób niepełnosprawnych z dn. 09.05.1990 roku, która przewiduje:
a/ powszechne zobowiązania pracodawców zatrudniających ponad 50 osób do dokonywania miesięcznych wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób niepełnosprawnych ;
b/ wprowadzenie jednolitego systemu zwolnień i ulg podatkowych dla pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne, mające na celu stworzenie skutecznych zachęt do zatrudniania osób o niepełnej sprawności,
c/ ujednolicenie regulacji prawnych dotyczących czasu pracy tej grupy pracowniczej i ich warunków pracy,
d / tworzenie zakładów pracy chronionej dla osób, które nie mogą być zatrudnione na „otwartym ’’ rynku pracy oraz warsztatów terapii zajęciowej dla osób bardzo ciężko poszkodowanych, nie mogących podjąć pracy zarobkowej,
e / utworzenie stanowiska Pełnomocnika Do Spraw Osób Niepełnosprawnych odpowiedzialnego za całokształt polityki państwa wobec osób niepełnosprawnych i koordynującego działania różnych resortów w zakresie życia społecznego i zawodowego tej grupy osób [1].
Oprócz środków aktywnych zwalczania bezrobocia w państwie opiekuńczym stosowane są również środki pasywne.
Na szeroki zakres przedmiotowy świadczeń społecznych dla osób pozbawionych pracy składają się: zasiłki dla bezrobotnych, zasiłki szkoleniowe, zasiłki rodzinne, świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, świadczenia zakładów społecznej służby zdrowia, dodatki wyrównawcze oraz składki na ubezpieczenia społeczne.
Wśród wymienionych świadczeń społecznych podstawowe znaczenie mają zasiłki dla bezrobotnych oraz zasiłki szkoleniowe. Zadaniem obu tych zasiłków jest rekompensowanie braku wynagrodzenia za pracę.
W myśl ustawy z 14.12.1994 roku o zatrudnieniu prawo do zasiłku przysługiwało bezrobotnemu po upływie 7 dni od daty zarejestrowania, jeżeli nie było dla niego propozycji odpowiedniej pracy, propozycji przyuczenia do zawodu lub przekwalifikowania, skierowania do prac interwencyjnych lub na utworzone dodatkowe miejsce pracy. W wyniku nowelizacji ustawy warunkiem otrzymania zasiłku było przepracowanie 180 dni w roku poprzedzającym rejestrację, a zgodnie z obowiązującą ustawą zasiłek jest przyznawany jeżeli bezrobotny w okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania przepracował łącznie 365 dni.
Wysokość zasiłku wynosi 260 złotych miesięcznie i jest zgodnie z ustawą rewaloryzowana. Zasiłek ten przysługuje:
- 80% dla bezrobotnego którego łączy okres zatrudnienia wynosi do 5 lat
- 120% dla bezrobotnego którego okres uprawniający do zasiłku wynosi co najmniej 20 lat [2].
Nowym elementem w ustawie z 1994 roku jest zróżnicowany okres pobierania zasiłku i wynosi on:
- 6 miesięcy dla bezrobotnego z obszarów, w którym stopa bezrobocia nie przekracza przeciętnej stopy bezrobocia w kraju
- 12 miesięcy dla bezrobotnego z obszaru, w którym stopa bezrobocia jest wyższa od przeciętnej w kraju
- 18 miesięcy dla bezrobotnego z obszaru, w którym stopa bezrobocia przekroczyła dwukrotnie przeciętną stopę bezrobocia, a okres uprawniający do zasiłku wynosi ponad 20 lat.
W sposób szczególny potraktował ustawodawca absolwentów, którzy dotychczas nie pracowali. Podwyższony zasiłek dla bezrobotnych absolwentów szkół wyższych wynosił:
- 200% najniższego wynagrodzenia przez okres pierwszych 3 miesięcy,
- 150% najniższego wynagrodzenia przez dalsze 6 miesięcy.
Po upływie 9 miesięcy pozostawania bez pracy absolwenci szkół wyższych mieli prawo do zasiłku dla bezrobotnych w wysokości najniższego wynagrodzenia.
Również absolwenci szkół zawodowych mają prawo do podwyższonego zasiłku, wynoszącego 150% najniższego wynagrodzenia przez okres pierwszych 3 miesięcy pozostawania bez pracy i zasiłku w wysokości najniższego wynagrodzenia po upływie 3 miesięcy pozostawania bez pracy.
Uprzywilejowana sytuacja absolwentów w zakresie świadczeń socjalnych może budzić wątpliwości. Wprawdzie bezrobocie ludzi młodych jest szczególnie trudnym problemem społecznym, ale dla jego rozwiązania konieczne jest nie tyle podwyższenie zasiłków socjalnych, co stwarzanie szans dla aktywności zawodowej młodzieży. Należy pamiętać, że wysokie zasiłki mogą zachęcać część absolwentów do bierności w zakresie poszukiwania pracy. Argumentem przeciw uprzywilejowanej pozycji bezrobotnych absolwentów mogą być doświadczenia państw zachodnioeuropejskich. Młodzi ludzie posiadający kwalifikacje zawodowe charakteryzują się tam stosunkowo dużą mobilnością zawodową i regionalną, dzięki czemu mają większe szanse na rynku pracy.
Aby te szanse i możliwości bardziej uaktywnić i stworzyć dla młodzieży mobilizujące warunki do poszukiwania pracy. Znowelizowana ustawa z 1994 roku uwarunkowała otrzymanie świadczeń od podjęcia szkolenia lub stażu pracy przez okres 1 roku. Absolwentowi skierowanemu przez rejonowy urząd pracy na szkolenie, stypendium w wysokości 1/40 kwoty zasiłku za każdy dzień szkolenia. Rejonowy urząd pracy na wniosek lub za zgodą absolwenta może skierować go do odbycia stażu u pracodawcy na okres do 12 miesięcy.
Zgodnie z powyższą ustawą absolwenci mogą być skierowani za ich zgodą na zasadzie robót publicznych na okres do 6 miesięcy do prac nie związanych z ich wyuczonym zawodem. Refunduje się także z Funduszu Pracy do 12 miesięcy, pracodawcy zatrudniającego absolwenta koszty z tytułu wypłaty wynagrodzenia, ubezpieczenia.
Znikome szanse na uzyskanie zatrudnienia mają ci bezrobotni którzy kumulują takie ( punktu widzenia pracodawcy negatywne ) cechy, jak starszy wiek brak kwalifikacji, inwalidztwo itp. Te właśnie grupy mają szczególnie trudną sytuację socjalno-bytową i najbardziej potrzebują zwiększonej pomocy.
pracebezrobocie 